آماده سازی سطح قبل از گالوانیزه | صنعت تولید لوله و پروفیل فولادی همیشه با یک چالش بزرگ روبهرو بوده است: خوردگی. فولاد در محیطهای مرطوب، صنعتی و خورنده بهسرعت دچار زنگزدگی میشود و این موضوع کاهش استحکام، از کار افتادن تجهیزات و افزایش هزینههای تعمیرات را در پی دارد. یکی از بهترین روشها برای مقابله با خوردگی، گالوانیزه گرم است؛ روشی که طی آن لولهها در وان مذاب روی فرو برده شده و یک لایه محافظ محکم روی سطح شکل میگیرد.
با این حال، کیفیت این پوشش تنها به دمای وان یا میزان روی بستگی ندارد. مهمترین عامل کیفیت نهایی گالوانیزه، آماده سازی سطح قبل از شروع فرآیند است. اگر سطح لوله بهدرستی تمیز نشود، پوشش روی به خوبی با فولاد پیوند برقرار نمیکند و در نتیجه عمر گالوانیزه به شدت کاهش مییابد.
برای همین، کارخانههای حرفهای مثل آژند رهاورد سپاهان توجه ویژهای به «زنگزدایی و آماده سازی سطح» دارند؛ موضوعی که در ادامه به صورت کاملاً تخصصی بررسی میکنیم.
چرا آماده سازی سطح قبل از گالوانیزه بسیار مهم است؟
1. ایجاد چسبندگی قوی بین روی و فولاد
پوشش روی فقط زمانی به فولاد میچسبد که سطح کاملاً تمیز باشد. وجود چربی، زنگزدگی و پوستههای اکسیدی مانع تماس مستقیم روی با فولاد میشود.
2. افزایش یکنواختی پوشش
اگر سطح تمیز نباشد، برخی قسمتها پوشش ضخیم و برخی دیگر نازک خواهند شد که باعث ضعف لوله در برابر خوردگی میشود.
3. جلوگیری از پوسته شدن پوشش
سهلانگاری در آماده سازی سطح باعث میشود لایه گالوانیزه پس از مدت کوتاهی جدا شود و لوله از حالت استاندارد خارج گردد.
4. افزایش طول عمر لوله
بر اساس استاندارد ASTM، کیفیت آماده سازی سطح میتواند عمر مفید لوله را ۲ تا ۵ برابر افزایش دهد.
5. کاهش مصرف روی و کاهش هزینهها
سطح تمیز باعث جذب یکنواخت و کنترلشده روی میشود و از هدر رفتن فلز جلوگیری میکند.
مراحل آماده سازی سطح قبل از گالوانیزه
1. چربیزدایی (Degreasing)
چربی، روغن نورد، روانکارها و آلودگیهای صنعتی مانع چسبندگی لایه روی میشوند.
این مرحله معمولاً با محلولهای قلیایی انجام میشود.
نکات مهم:
-
- دمای محلول باید دقیق تنظیم شود.
-
- زمان غوطهوری نقش مهمی در کیفیت دارد.
-
- وجود هرگونه اثر چربی، فرآیند گالوانیزه را مختل میکند.
2. شستوشو (Washing)
پس از چربیزدایی، لوله وارد حوضچه شستوشو میشود تا بقایای مواد قلیایی از سطح حذف شود.
اهمیت این مرحله:
باقی ماندن محلول روی سطح باعث واکنش نامطلوب با اسید مرحله بعد میشود.
3. زنگزدایی با اسید (Pickling)
این مرحله برای حذف زنگ آهن، پوستههای اکسیدی و رسوبات سطحی انجام میشود.
اسیدهای رایج:
-
- اسید سولفوریک
-
- اسید هیدروکلریک
مزایا:
-
- بازگشت سطح فولاد به حالت فعال
-
- یکدست شدن سطح
-
- آماده سازی کامل برای پیوند با روی
4. شستوشوی بعد از اسید
این مرحله برای جلوگیری از ورود اسید به وان گالوانیزه انجام میشود.
وجود اسید در وان میتواند ساختار روی و فولاد را تخریب کند.
5. فلاکسزنی (Fluxing)
یکی از مهمترین و دقیقترین مراحل آماده سازی سطح.
نقش فلاکس:
-
- جلوگیری از اکسید شدن مجدد سطح
-
- کمک به اتصال روی به فولاد
-
- کاهش عیوب سطحی
ترکیب فلاکس:
معمولاً از آمونیوم کلرید و زینک کلرید تشکیل شده است.
6. خشککردن (Drying)
خشککردن سطح قبل از ورود به وان روی ضروری است تا از پاشش، واکنشهای ناخواسته و تخلخل در پوشش جلوگیری شود.
خطاهای رایج در آماده سازی سطح و پیامدهای آن
زنگزدایی ناقص
زنگزدایی ناقصباعث میشود پوشش روی در برخی نقاط نچسبد و زود پوسته شود.
باقی ماندن چربی
مانع اتصال روی به فولاد میشود و باعث ایجاد حفره و حباب میگردد.
عدم شستوشوی کامل
مواد شیمیایی با روی واکنش نامناسب ایجاد میکنند.
کیفیت پایین فلاکس
پوشش گالوانیزه را ناهموار و بیکیفیت میکند.
خشککردن ناکافی
ایجاد حباب، ترک و تخلخل در پوشش.
استانداردهای مرتبط با آماده سازی سطح
برای این عملیات استانداردهای بینالمللی زیر مورد استفاده قرار میگیرند:
-
- ASTM A123
-
- ASTM A153
-
- EN ISO 1461
-
- ISIRI 3765 (استاندارد ملی ایران)
شرکتهای معتبر مانند آژند رهاورد سپاهان تمام مراحل آمادهسازی را مطابق این استانداردها اجرا میکنند.
مزایای اجرای صحیح آماده سازی سطح برای مشتریان
عمر طولانیتر لوله گالوانیزه
عمر طولانیتر لوله گالوانیزه مقاومت بالا در شرایط صنعتی و محیطهای خورنده
کاهش هزینههای نگهداری و تعمیر
کیفیت ظاهری بهتر
افزایش امنیت پروژههای ساختمانی و صنعتی
جلوگیری از آسیبهای سازهای در طولانیمدت
جمعبندی
آماده سازی سطح قبل از فرآیند گالوانیزه یک مرحله ساده و اختیاری نیست؛ بلکه کلید اصلی کیفیت نهایی لوله گالوانیزه است. اگر سطح لوله بهدرستی تمیز و آماده نشود، هیچ فناوری پیشرفتهای نمیتواند نقص را جبران کند.
شرکت آژند رهاورد سپاهان با بهرهگیری از تجهیزات مدرن، کنترل دقیق فرآیند و رعایت استانداردهای جهانی، گالوانیزهای کاملاً یکنواخت، مقاوم و بادوام ارائه میدهد که نیاز صنایع مختلف را به بهترین شکل برآورده میکند.
