ضخامت مناسب لوله و پروفیل | انتخاب ضخامت مناسب برای لوله و پروفیل یکی از مهم‌ترین تصمیم‌هایی است که در پروژه‌های ساختمانی، صنعتی و سازه‌ای گرفته می‌شود. ضخامت اشتباه می‌تواند باعث کاهش استحکام، افزایش وزن غیرضروری، هزینه اضافه، خطر خمیدگی و حتی شکست سازه شود.
از طرف دیگر انتخاب ضخامت مناسب باعث می‌شود:

• • استحکام سازه تضمین شود

• • وزن کلی پروژه کاهش یابد

• • هزینه‌ها منطقی باقی بماند

• • عمر سازه افزایش پیدا کند

• • ایمنی ساختمان به حداکثر برسد

در این مطلب جامع که توسط تیم فنی آژند رهاورد سپاهان تهیه شده، قصد داریم به‌طور کامل و کاربردی توضیح دهیم که چگونه ضخامت مناسب لوله و پروفیل را انتخاب کنید.

ضخامت لوله و پروفیل چیست؟

ضخامت یا Gauge میزان فاصله بین دو سطح داخلی و خارجی دیواره است. هرچه ضخامت بیشتر باشد:

• • مقاومت خمشی بیشتر

• • مقاومت فشاری بالاتر

• • وزن بیشتر

• • هزینه بالاتر

خواهد بود.

در مقابل، ضخامت کم باعث:

• • وزن کمتر

• • قیمت مناسب‌تر

• • اما کاهش مقاومت

می‌شود.

هدف این است که نه خیلی ضخیم انتخاب شود که هزینه و وزن بالا برود، و نه خیلی نازک که سازه ضعف داشته باشد.

عوامل تعیین‌کننده ضخامت مناسب لوله و پروفیل

در ادامه مهم‌ترین معیارهایی را که در انتخاب ضخامت باید بررسی شوند، معرفی می‌کنیم.

۱. نوع کاربرد (Load Type)

مهم‌ترین عامل نوع فشاری است که قطعه تحمل می‌کند:

• • بار فشاری (Compress)

• • بار کششی (Tension)

• • بار خمشی (Bending)

• • بار پیچشی (Torsion)

مثال‌ها:

• • ستون‌ها → بار فشاری

• • تیرهای سقف → بار خمشی

• • حفاظ‌ها → بار ضربه‌ای

• • داربست → بار ترکیبی

در کاربردهای خمشی همیشه ضخامت بالاتر لازم است.

۲. وزن و نوع بارگذاری

فشار وارد بر لوله باید کمتر از تنش مجاز ماده باشد. برای این کار باید پارامترهای زیر را دانست:

• • وزن وارد بر هر متر

• • بار زنده و مرده سازه

• • طول دهانه

• • فاصله تکیه‌گاه‌ها

هرچه طول بیشتر باشد → لوله نیاز به ضخامت بالاتر دارد.

۳. استانداردهای ساختمانی

در ایران انتخاب ضخامت معمولاً مطابق:

• • استاندارد ملی ایران (ISIRI)

• • استاندارد اروپا EN10219

• • استاندارد ASTM A500 برای پروفیل

است. در این استانداردها محدوده ضخامت پیشنهادی برای مصارف مختلف آمده است.

۴. نوع آلیاژ و کیفیت مواد اولیه

دو پروفیل با ضخامت یکسان، ولی از مواد متفاوت، استحکام کاملاً متفاوتی دارند. به همین دلیل برند معتبر بسیار مهم است.

در شرکت آژند رهاورد سپاهان تمام لوله‌ها و پروفیل‌ها از ورق‌های استاندارد کارخانه‌های معتبر تأمین شده و تست‌های مکانیکی روی آن‌ها انجام می‌شود.